حماسهگونه‌ای از متون وصفی است که به توصیف اعمال

 پهلوانی و افتخارات و بزرگی‌های قومی یا فردی

 می‌پردازد.

محققان منظومه‌های حماسی را به دو نوع تقسیم کرده‌اند:

 منظومه‌های حماسی طبیعی و ملی که خود به دو گونه

 حماسه‌های اساطیری و پهلوانی مانند قسمت عمده‌ای از

 شاهنامه و منظومه‌های حماسی تاریخی

 مانند اسکندرنامه بخش می‌شود و منظومه‌های حماسی

 مصنوع همچون هانریداثر ولتر.

یَلنامه و پهلوان‌نامه واژه‌هایی

 پارسی‌تبار و برابرهای پارسی سره واژه عربی حماسه

 هستند. یل به معنی پهلوان است.

ویژگی های حماســه:

از مهم‌ترین ویژگی‌های حماسه آن است که مدت‌ها پس

 از حوادثی که از آنها سخن می‌گوید پدید می‌آید،

 اما به طور معمول معتقدات و آثار فکری و اجتماعی

 دوران شاعر با اعتقادات و سنت‌هایی دورانی که حماسه

 در آن بیان می‌شود اختلاط نمی‌یابدو شاعر با حذف کردن

 نشانه‌های فرهنگی دوران پیشین، آثار و نشانه‌ها ی

 زمان خود را در حماسه نمی‌آمیزد.

به طور کلی حماسه‌های پهلوانی و دینی که با ایام و

 لحظات خاصی از حیات ملی یک قوم در ارتباط است؛

 دورانی که مردمان پیشین با مدنیت ساده و ابتدایی

 خود در تلاش برای تشکیل ملیت و تمدن خود بوده‌اند.

 موضوع داستان‌های حماسی همیشه نخستین دوره‌های تمدن

 آن ملت است و در دوره‌های ترقی و کمال استقلال و تمدن

 یک ملت شاعران بیشتر به حماسه‌های مصنوع می‌پردازند.

همچنین در عموم حماسه‌ها زمان و مکان وقایع مبهم است

 تا منظومه حماسی در زمان و مکان محدود نباشد.

ویژگی دیگر حماسه داستانی بودن ان می‌باشد حماسه‌ها به

 صورت داستان بیان میشوند وجود قهرمانان برتر در

 حماسه نیز از دیگرویژگی‌های حماسه به شمار میرود

 حوادث خارق العاده ای که در حماسه ذکر می شوند که

 باور آنها گاه دشوار می‌باشد نیز از ویژگی‌های حماسه

 می باشد .

منشا حماســه :

گروهی از محققان شعر حماسی را نتیجه و دنبالهٔ شعر

 غنایی می‌دانند و معتقند که بیشتر آثار حماسی از

 ترکیب سروده‌هایی که شاعران پیشین در طول زمان برای

 قهرمانان و سرداران سروده‌اند، تشکیل شده‌است.

حماسه های ایرانی :

در کنار شاهنامه که مجموعه‌ای از بسیاری از منابع

 تاریخ و اسطوره ایران باستان است، شماری دیگر از

 حماسه‌های فارسی در دست است که از حماسه‌سرایی ساسانی

 ریشه می‌گیرند از

 جمله: گرشاسب‌نامه، بهمن‌نامه، فرامرزنامه،

 کوش‌نامه، برزونامه، شهریارنامه، آذربرزین‌نامه،

 بیژن‌نامه، لهراسب‌نامه و سام‌نامه.

^[۲] فهرست حماسه‌های ایرانی که دکتر ذبیح الله صفا می‌دهد

 شامل این کتابها نیز هست: داستان کک کوهزاد، داستان

 شبرنگ، داستان جمشید و جهانگیر نامه.